De nooduitgang

Muziek was vroeger mijn lust en mijn leven maar sinds mijn burn out kan ik helaas niet meer zo goed tegen de prikkels die muziek met zich mee kan brengen. Toch kom ik soms op mijn pad bij toeval muzikale pareltjes tegen die mij even doen vergeten dat de “sound of silence” het beste bij mij past.

Zo ook afgelopen week. Ik hoorde uit de kamer van Oudste het nieuwste nummer van een Belgische zanger komen welke over de hel ( l’enfer)’ verhaalde. Het ging over de hel waarin de zanger zelf verkeerde doordat zijn gedachten over eenzaamheid en schuld met hem op de loop gingen en hij als enige uitweg aan suïcide kon denken. De muziek was indrukwekkend en de tekst nog meer. Ik werd gelijk geraakt en heb het nummer uiteindelijk dankbaar en ontroerd een aantal keer in alle rust beluisterd.

Dankbaar omdat de zanger, door zich kwetsbaar op te stellen, anderen de optie geeft om dit ook te mogen doen. Zodat zij het gevoel hebben hier niet alleen mee te hoeven worstelen.

Ontroerd omdat ik zelf vanaf mijn 18 e tot mijn 44 e met flinke tussenpozen in mijn eentje heb geworsteld met deze zwarte gedachten en mij zelf daar heel alleen in voelde staan.

Als ik het al durfde te vertellen aan iemand dan was de standaard reactie dat ik niet zo gek moest doen en dat ik mijn zegeningen moest tellen en vooral aan iets leuks moest denken. Want dat was er toch genoeg? Terwijl ik me juist zo wanhopig voelde door de zwaarte van het leven en de druk die ik daardoor ervaarde en juist wilde dat er een nooduitgang was.

Het gevoel dat ik er door kreeg was dat men controle over mij wilde houden, ik mocht geen gekke dingen gaan doen, dat was natuurlijk niet de bedoeling. Deze gedachten moesten meteen weg en dit was voor hen de oplossing. Niet dus.

Ik wilde het gevoel hebben dat er een nooduitgang mocht zijn. Dat, mocht het leven mij te zwaar worden, ik er altijd voor mocht kiezen om er een einde aan te maken.

Maar de deur naar de nooduitgang bleef door deze reacties hermetisch gesloten.

Aan de ene kant ben ik daar nu blij om. Ik had het op dat moment niet gedacht maar ik leef mijn leven nu met volle teugen en kan weer genieten van kleine dingen. Aan de andere kant, dat er geen uitweg mocht zijn maakte het leven van toen juist nog zwaarder en het maakte mij nog eenzamer. En dat had ik mezelf echt anders gegund.

Ik praat tegenwoordig bijna dagelijks vanuit mijn (collectieve ) ervaringskennis met mijn cliënten over hun zwarte gedachten. Ik wil er graag voor hen zijn, ook of juist op dat gebied en wil een luisterend oor bieden zodat ze mij hierover kunnen vertellen. Allereerst omdat het hen enorm kan opluchten om met iemand te praten over hun wanhoop. Dat het geen geheim meer hoeft te zijn waar ze zich voor schamen of schuldig over denken te moeten voelen. Die loodzware last kan, door in gesprek te gaan, even wat minder loodzwaar voelen. Ten tweede kan de erkenning en de herkenning mensen goed doen. Ze zijn dus klaarblijkelijk niet alleen met deze gedachten, er zijn heel veel meer mensen die zo denken.

Van mij mogen de gedachten er zijn omdat ik het begrijp. Ik ga voor de ander daarom de nooduitgang niet barricaderen maar probeer, na er eerst uitgebreid over te hebben gepraat, met hem of haar proberen mee te denken over alternatieve uitgangen. Want wat kan de wanhoop wellicht een beetje omzetten in hoop zodat ze de nooduitgang niet meer nodig denken te hebben? Wat heeft de ander echt nodig?

Ik hoop zo dat door dit prachtige nummer weer een zaadje zal worden geplant waardoor kan worden bevorderd dat dit onderwerp bespreekbaar is. Laten we met zijn allen omkijken naar elkaar en ruimte geven aan kwetsbaarheid, in de meest brede zin van het woord. Ook al is het nog zo’n spannend onderwerp, het terugdringen van suïcide begint bij het creëren van ruimte en begrip hiervoor.

(meer informatie over suïcidepreventie kun je vinden op http://www.113.nl)